Uitstoot van broeikasgassen, energie- en waterverbruik van Vlaamse huishoudens nemen af, ruimtegebruik blijft licht toenemen

Het aantal inwoners in Vlaanderen blijft, met uitzondering van de oversterfte in 2020 vanwege de COVID-pandemie, jaarlijks licht stijgen. De huishoudelijke uitstoot van broeikasgassen en het energie- en waterverbruik per inwoner dalen doorheen de tijd. De grootste daling zit bij broeikasgassen, gevolgd door energie- en vervolgens waterverbruik. Het gemiddelde ruimtegebruik per inwoner neemt wel nog altijd toe.

De uitstoot van broeikasgassen door huishoudens is bijna volledig toe te schrijven aan de verwarming van gebouwen en is dus zeer temperatuurgevoelig. De emissies via transport van huishoudens zijn niet mee opgenomen. Omdat de winter van 2020-2021 "vrij normaal" en dus eerder koud was, kan de stijging in zowel energiegebruik als broeikasgasuitstoot hieraan toegeschreven worden. De winter van 2022 was daarentegen eerder warm en viel samen met een energiecrisis. Hierdoor nam het energiegebruik van de Vlaamse huishoudens fel af, met een daling van de broeikasgasuitstoot van de huishoudens tot gevolg. Meer info over de evolutie van de broeikasgasemissies staat op volgende webpagina.

Het gebruik van water daalde licht in 2021 en 2022, terwijl het ruimtegebruik verder toenam.

Broeikasgasuitstoot van Vlaamse huishoudens bij hoogste van Europa

Ten opzichte van de andere Europese landen bevindt Vlaanderen zich eerder achteraan qua broeikasgasuitstoot van de huishoudens. De vooruitgang van Vlaanderen tussen 2008 en 2022 was wel iets groter dan het Europese gemiddelde. In de meeste landen nam de broeikasgasuitstoot per inwoner sterk af, ook in 2022. De transportemissies van huishoudens zitten hier dus niet bij.

Huishoudelijk energiegebruik in Vlaanderen hoger dan het Europees gemiddelde

Het huishoudelijk energiegebruik in Vlaanderen ligt vrij hoog ten opzichte van andere Europese landen. Dit gebruik gaat ook wel vaak samen met het niveau van welvaart: de landen met het laagste huishoudelijk energiegebruik zijn vaak ook de minst welvarende. Ook het klimaat speelt een rol: noordelijke landen hebben een veel hoger energiegebruik dan landen met een warmer klimaat.

In vergelijking met de omringende landen ligt in Vlaanderen het gebruik per inwoner hoger dan in Nederland en Frankrijk. Sinds 2022 scoort Vlaanderen wel beter dan Duitsland. De daling van het huishoudelijk energiegebruik in Vlaanderen doorheen de tijd is wel één van de grootste in Europa. Mogelijk verbetert Vlaanderens positie dus verder in de komende jaren.

Wel valt op dat veel landen met een hoger huishoudelijk energieverbruik dan Vlaanderen veel minder broeikasgassen uitstoten. Landen zoals Zweden, Noorwegen, Denemarken en Finland behoren tot de hoogste energieverbruikers, maar stoten wel de laagste hoeveelheid broeikasgassen per inwoner uit. Deze landen produceren dan ook relatief veel meer hernieuwbare energie dan Vlaanderen.

In de meeste landen daalde het energiegebruik van huishoudens in 2022, na een toename in COVID-jaar 2020 als gevolg van het verplicht thuiswerken. Mogelijke verklaringen liggen in het verminderde thuiswerken na de pandemie en de toenmalige energiecrisis.